Wat mag jouw kind zelf?
Regelmatig kom ik ze tegen in mijn praktijk. De onzekere wat angstige kinderen met nog weinig zelfvertrouwen en soms een laag zelfbeeld. Op school moeten ze veel presteren en ze hebben vaak nog niet veel succeservaringen opgedaan.
Dikwijls denken we dat ze die ervaringen wel op school op zullen doen. We vergeten hoeveel er ook thuis al mogelijk is.
“Ik kan het zelf” roept het jonge kind al. Maar in hoeverre mag hij het zelf? Het is immers zo makkelijk en veel sneller het als ouder voor hem te doen. Maar helpen we hem daarbij echt?
Wat wil jouw kind graag kunnen?
In gesprek met mij vertrouwen kinderen mij soms toe toe wat ze zo graag zouden willen doen of zouden willen kunnen. De wensen lopen sterk uiteen. Van helpen sleutelen aan een auto tot het doen van huishoudelijke klusjes. Dat gaat niet altijd meteen op de manier waarop wij als volwassenen het zouden doen, maar dat hoeft ook niet. Hoe trots zal een kind zich voelen als een taak eenmaal uitgevoerd is en hij het echt zelf heeft gedaan.
Zo kwam Stijn enkele jaren geleden bij mij in de praktijk. Weinig zelfvertrouwen, onzeker en ook angstig. “Hoe kunnen we hem helpen” was de vraag van ouders. Stijn was op dat moment 5 jaar. Ik merkte dat hij controle over zijn leven wilde houden. Kiezen vond hij erg moeilijk. Als ik een spel voorstelde was het antwoord steevast “weet ik niet” of “kan ik niet”.
Op een dag vroeg ik hem of hij koffie voor mij wilde zetten. Vol verbazing keek hij mij aan. Wat was dat nou voor een vraag. Dat kon hij immers niet want dat had hij nog nooit gedaan. En hoe kon hij überhaupt bij het aanrecht komen want hij was toch nog veel te klein? Ik schoof een krukje bij het aanrecht en nodigde hem uit erop te klimmen. Ik legde hem de werking van het apparaat uit en met enige aarzeling deed hij de gevraagde handelingen.
De week erop vroeg hij uit zichzelf of hij weer koffie voor mij mocht maken. Zonder dat ik iets hoefde te zeggen klom hij al op het aanrecht. “Je hoeft het niet meer te zeggen hoor want ik kan het nu zelf!” Vol trots maakte hij koffie. Hij glom! ( Dat deed hij sowieso al door de prachtige lok in zijn haar met veel gel).
Ontwikkelingstaken; dit kan jouw kind!
Wie op internet gaat zoeken komt menig lijstje tegen wat vertelt over de ontwikkelingstaken van een kind. Soms ook “goed bedoelde” lijstjes met “klussen voor mijn kind”. Of een kind van 4 nou al echt ramen moet kunnen lappen kan je je afvragen. Ik kijk vooral vanuit de ontwikkelingspsychologie. Wat is passend voor een kind op welke leeftijd. Als ik dit aan ouders laat lezen kijken ze daar vaak van op. “Zou mijn kind dat al kunnen?” “Mijn kind speelt vooral. Daar zijn het toch kinderen voor?”
We vergeten dat verantwoordelijk zijn al op vroege leeftijd begint. Verantwoordelijk zijn voor je eigen speelgoed ( en het dan ook zelf opruimen), maar ook verantwoordelijk voor het gezinsleven. Dat is immers iets wat je samen doet. En nee, het is niet om een ouder te ontlasten (hoewel, het is best prettig als een kind de tafel dekt en je dat niet zelf hoeft te doen), maar vooral ook verantwoordelijk voor dingen die soms nieuw zijn. Soms leuk en uitdagend, soms minder leuk, maar waar je wel van groeit.
Op weg naar meer zelfvertrouwen
Waarom is dat zo belangrijk? Persoonlijke groei bepaalt de kwaliteit van je leven. Dat begint al jong. Zelfontwikkeling geeft meer inzicht, rust en balans en zorgt daardoor voor meer natuurlijke groei. Zowel bij het kind als bij ons volwassenen. Een kind heeft net als wij uitdagingen nodig. Deze kunnen succeservaringen geven. En natuurlijk mag het ook eens minder goed lukken. Ook daarvan leert een kind. Het leven is niet altijd makkelijk, maar juist door op jonge leeftijd de uitdaging al aan te kunnen en mogen gaan, leert hij al vroeg zijn talenten ontdekken en zal hij groeien in zelfvertrouwen.
